Z roku na rok e-rezydencja przyciąga coraz więcej przedstawicieli branży IT, ponieważ takie programy są szansą na szybkie i legalne stanie się właścicielem e-karty i otwarcie własnej europejskiej firmy.
Czym w ogóle jest e-rezydencja?
E-rezydentura to państwowa usługa internetowa dla cudzoziemców, dzięki której mogą oni uzyskać zdalny dostęp do usług publicznych i prowadzić działalność gospodarczą z dowolnego miejsca na świecie. W szczególności umożliwia ona uzyskanie karty e-rezydencji. Jej posiadacz ma możliwość zarejestrowania firmy w obcym kraju przy zastosowaniu określonej analogii elektronicznego podpisu cyfrowego.
Najlepsze praktyki w zakresie e-Rezydencji w Europie
Estonia
Pierwszym krajem, który wprowadził e-rezydencję, była Estonia w grudniu 2014 roku. W tamtym czasie usługa online nie miała odpowiedników na świecie. Dzięki temu programowi każdy obywatel zagraniczny miał możliwość uzyskania statusu „e-Rezydenta”, aby uzyskać bezpieczny dostęp do usług elektronicznych w Estonii.
Takie narzędzie jest najbardziej istotne dla firm i osób pragnących prowadzić działalność międzynarodową, głównie w Europie. Główną zaletą programu jest zdalność, ponieważ informatyk może zarejestrować firmę zdalnie w Tallinie i sprzedawać swoje usługi klientowi z Niemiec lub innego kraju. Ponadto właściciel estońskiej firmy może komunikować się z urzędami, dokonywać zmian w danych firmy, a nawet odbywać wizyty u notariusza drogą elektroniczną.
Estonia jest obecnie najlepszym wzorcem dla innych krajów, a nawet najbliżsi sąsiedzi postanowili pójść w jej ślady.
Litwa
Od czerwca 2021 roku na Litwie obowiązuje system e-rezydencji, który jest w zasadzie analogiczny do estońskiego, ale z pewnymi niuansami.
Okres posiadania statusu e-Rezydenta na Litwie wynosi 3 lata, podczas gdy w Estonii – 5. Różni się także znacznie jego funkcjonalność. Ponieważ system jest nowy, jego uczestnicy mogą wykonywać tylko podstawowe czynności: wchodzić na strony e-usług publicznych i składać podpis cyfrowy.
Na razie nie ma możliwości zarejestrowania firmy, korzystania z systemu podatkowego czy otwarcia rachunku firmowego. Ponadto proces uzyskiwania e-karty identyfikacyjnej rezydenta w Estonii jest całkowicie zdalny: wniosek składa się przez Internet i odbiera w jednym z 45 punktów wydawania kart na całym świecie.
Aby uzyskać podobną kartę na Litwie, trzeba być fizycznie obecnym w tym kraju. Wszystko to dlatego, że litewski system e-rezydentury jest bardzo młody i znajduje się dopiero w powijakach.
Jednak takie „nieprzyjemne niuanse” w dobie covid komplikują system i czynią go niemal „nieistotnym” w 2021 r. dla IT.
Wybierając jurysdykcję, należy również kierować się systemami podatkowymi, z których można korzystać w ramach e-rezydencji. W Estonii stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi 0% do momentu wypłaty dywidendy. W momencie, gdy właściciel musi wypłacić dywidendę, konieczne będzie zapłacenie stawki 20/80 (efektywna stawka 25%), lub jeśli dywidendy są wypłacane regularnie, możliwe jest skorzystanie z obniżonej stawki 14/86 (efektywna stawka 16,3%). Na Litwie podatek od osób prawnych wynosi 5% dla spółek, których dochód nie przekracza 300 000 EUR, a liczba pracowników wynosi 10 osób. A jeśli te limity zostaną przekroczone – 15%. W odróżnieniu od Estonii, na Litwie nie jest wymagana osoba kontaktowa, a w rankingu łatwości prowadzenia działalności gospodarczej w 2020 roku Litwa zajmuje 11. miejsce, wyprzedzając Estonię o 7 pozycji.
E-rezydencja fantomowa w Azerbejdżanie
Mały powrót w 2018 r.
24 października 2018 r. w Baku odbyła się druga międzynarodowa konferencja „Digital Trade Hub of Azerbaijan”, na której oficjalnie przedstawiono elektroniczną i mobilną rezydencję.
Taki krok mógłby na dobrą sprawę uczynić z Azerbejdżanu supermocny i rozwinięty hub IT, ponieważ takie innowacje zwiększają atrakcyjność kraju dla biznesu.
Jak jednak pokazuje praktyka, podczas naszego wystąpienia do kilku przedstawicielstw Azerbejdżanu w 2021 r. z prośbą o pomoc w kwestii uzyskania dla klienta e- i m-rezydencji, otrzymaliśmy odpowiedź, że nie wiedzą o takim projekcie.
Ale, co najciekawsze, przedstawicielstwo podkreśliło, że taki program był omawiany w 2018 r., ale w rzeczywistości nie został on uruchomiony.
Eksperymentalny projekt e-rezydencji na Ukrainie
Ukraina postanowiła nie pozostawać w tyle i w lipcu 2021 roku deputowani w pierwszym czytaniu przyjęli projekt ustawy regulującej eksperymentalny system e-rezydencji.
Jednak system ten jest nieco specyficzny, ponieważ właściwym kręgiem osób będą zagraniczni specjaliści IT i freelancerzy.
Ideą projektu jest przyciągnięcie obcokrajowców pod jurysdykcję Ukrainy, co z kolei daje korzystne warunki podatkowe. Dzięki temu każdy pracownik IT może uzyskać status e-rezydenta i pracować zdalnie z dowolnego miejsca na świecie jako FOP III grupy, czyli płacić tylko 5% podatku dochodowego od osób fizycznych. Procedura uzyskania statusu e-rezydenta na Ukrainie jest dość prosta. Po pierwsze, należy wypełnić formularz na portalu Diia.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, złożone dokumenty zostaną sprawdzone przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i SSU. Jeśli wszystko jest w porządku, wnioskodawca otrzymuje numer TIN, a dopiero potem przechodzi procedurę identyfikacji w konsulacie ukraińskim. A więc nie wszystko jest takie proste…
Ostatnim krokiem jest uzyskanie podpisu cyfrowego, po czym Diia będzie mogła udostępnić e-rezydentowi usługę zaufania elektronicznego, czyli zarejestrować FOP. Ponadto cudzoziemiec będzie miał do dyspozycji osobistego anglojęzycznego menedżera i możliwość otwarcia konta bankowego bez fizycznej obecności.
Kraje planujące wprowadzenie e-rezydencji
Nie tak dawno takim krajem stała się Portugalia, która pracuje nad stworzeniem programu e-rezydencji 2.0. Jego uruchomienie planowane jest na listopad 2021 roku. Szczegóły nie zostały jeszcze ujawnione, ale oczekuje się, że będzie on miał takie same zalety jak jego odpowiednik – estońska e-rezydencja.
W szczególności program ma na celu ograniczenie biurokracji i przejście na internetowe tryby prowadzenia działalności gospodarczej, dostęp do rejestracji firm i usług bankowych oraz płacenie podatków zgodnie z systemem podatkowym obowiązującym w Portugalii.
Takie działania mają na celu stworzenie korzystnego klimatu biznesowego dla obcokrajowców i ograniczenie fizycznego przemieszczania się w epoce kowida.
Mimo że obywatele kontynentu afrykańskiego uczestniczą w estońskim programie e-rezydencji, nadal nie mają własnego analogu. Choć krążą „plotki”, że RPA planuje wprowadzić coś podobnego na swoim terytorium, aby przyciągnąć do Afryki specjalistów IT 🙂
W październiku 2020 r. władze Estonii przedstawiły plan rozszerzenia e-rezydencji na inne kraje (tak jakby postanowiły pożyczyć swój silnik i schemat do wdrożenia w innych państwach). W szczególności Brazylia została uznana za obiecujący kraj do wprowadzenia programu, ponieważ w środowisku biznesowym uzyskała status raju inwestycyjnego dla różnych sektorów biznesu.
Rozwój e-rezydencji jest planowany w kilku innych krajach: w USA, Japonii, Singapurze itd. Na razie nie ma na ten temat żadnych konkretnych informacji, ale taki krok byłby dość oczekiwany i być może w 2022 roku kraje te zadowolą nas swoimi innowacjami informatycznymi.
Doświadczenie praktyczne i gdzie najlepiej wybrać się na e-rezydencję?
Nasze wieloletnie doświadczenie w dziedzinie e-rezydencji, jako narzędzia do zdalnego otwierania firm, pozwala stwierdzić, że jak dotąd najlepszym rozwiązaniem jest estońska e-rezydencja. Po pierwsze, ta usługa online działa w pełni i skutecznie od prawie 8 lat. Oznacza to, że jest sprawdzona i cieszy się zaufaniem ukraińskich informatyków. Po drugie, ogólna charakterystyka Estonii jako jurysdykcji dla prowadzenia biznesu, jej cyfryzacja i system podatkowy przyciągają wielu przedsiębiorców, którzy w końcu stają się „jednorożcami” IT.
