Powrót do bloga

Zasady naliczania VAT dla biznesu IT w Europie

author
Finevolution
08.11.2021
Jak wiemy, każde państwo samodzielnie ustala stawki i szczegóły opodatkowania VAT na poziomie krajowym. Sam w sobie proces stosowania i administracji tego podatku jest dość skomplikowany, dlatego Unia Europejska postanowiła ujednolicić zasady, przyjmując szereg dyrektyw regulujących wspólny system VAT.

Mamy dobrą wiadomość – jeśli szukacie VAT Niemcy, VAT Polska czy VAT w UE – ten artykuł, mamy nadzieję, pomoże wam się w tym wszystkim odnaleźć.

Zapamiętajmy! Na terenie UE obowiązują ujednolicone zasady regulujące system VAT.

Przyjrzyjmy się szczegółom naliczania VAT z przykładami i wyjaśnieniami, ponieważ z pewnością chcecie zrozumieć cały ten mechanizm i wykorzystywać go w swojej działalności.

Szczegóły VAT w Unii Europejskiej

  • Obowiązują tylko dwie stawki – standardowa i obniżona. Stawka standardowa VAT dotyczy większości usług, podczas gdy obniżona stosowana jest jedynie do określonych kategorii, takich jak produkty farmaceutyczne, usługi transportu pasażerskiego czy sprzęt medyczny.

  • Minimalny poziom stawek: standardowa – 15%, obniżona – 5%. Minimalny poziom oznacza, że państwa członkowskie UE nie mogą ustalać niższych stawek VAT niż te wskazane w dyrektywie.

    Ale! Maksymalny poziom VAT (górny limit) nie jest przewidziany w umowach międzynarodowych i państwa samodzielnie decydują o wysokości opodatkowania.

Przykład: W Estonii VAT wynosi 22%, ale zgodnie z dyrektywą nie może być niższy niż 15%. Jednocześnie państwo ma prawo ustalić tę stawkę na przykład na poziomie 30%.

  • Ogólna zasada: podatek naliczany jest w kraju, w którym usługa jest konsumowana. Wszystkie transakcje związane ze świadczeniem usług na terenie UE podlegają opodatkowaniu w miejscu, gdzie powstaje obrót (świadczenie usług). Dlatego każda firma musi monitorować swoje zobowiązania podatkowe w krajach, w których prowadzi działalność.

Przykład: Estońska firma świadczy usługę subskrypcji platformy streamingowej na terenie Francji. Wystawiając fakturę osobom fizycznym, dolicza do niej VAT według stawki obowiązującej we Francji – 20%.

Miejsce powstawania obrotu określone w dyrektywie może obejmować:
  • lokalizację firmy świadczącej usługę w momencie dostawy, jeśli usługa nie wymaga dodatkowego transportu
  • ostateczne miejsce świadczenia usługi odbiorcy (wewnątrz UE)
  • lokalizację firmy w momencie wprowadzenia usługi do obrotu (import) itp

Ogólnie rzecz biorąc, obowiązek rozliczenia VAT spoczywa na kraju, do którego świadczona jest usługa. Aby mieć dostęp do jednolitego systemu raportowania i płacenia podatków, można w UE zarejestrować numer VAT.

Kto może zarejestrować VAT i jak działa w UE?

Możliwość taką mają firmy będące rezydentami, które prowadzą działalność opodatkowaną VAT, a w niektórych przypadkach dotyczy to również firm z krajów trzecich. Posiadanie takiego numeru umożliwia w praktyce uniknięcie płacenia podatku na terenie UE.

Jak to działa?

Jeśli firma A, która otrzymuje usługę, jest zarejestrowana jako płatnik VAT i posiada numer VAT, to firma B, świadcząca tę usługę, wystawia fakturę bez VAT. Firma A w swojej deklaracji wskazuje stawkę podatku obowiązującą w jej kraju rejestracji oraz prawo do odliczenia podatku. W efekcie stawka VAT wynosi 0% (w przypadku transakcji B2B).

Ważne! Jeśli obie firmy posiadają numery VAT, muszą zweryfikować ich ważność w rejestrze. Tylko wtedy można zastosować stawkę 0% i mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge).

Jeśli usługi świadczone są osobie fizycznej (B2C), która nie jest przedsiębiorcą i nie posiada numeru VAT, to dostawca dolicza VAT według stawki obowiązującej w kraju odbiorcy. Biorąc pod uwagę powyższe zasady, najkorzystniejszym rozwiązaniem dla firm płacących VAT jest uzyskanie europejskiego numeru VAT. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie dodatkowych obciążeń podatkowych, które w krajach UE są często bardzo wysokie.

Tabela stawek VAT w krajach Europy 2025

  • Albania – 20
  • Austria – 20
  • Belgia – 21
  • Bułgaria – 20
  • Chorwacja – 25
  • Cypr – 19
  • Czechy – 21
  • Dania – 25
  • Estonia – 22
  • Finlandia – 25,5
  • Niemcy – 19
  • Grecja – 24
  • Węgry – 27
  • Irlandia – 23
  • Włochy – 22
  • Łotwa – 21
  • Litwa – 21
  • Luksemburg – 17
  • Czarnogóra – 21
  • Holandia – 21
  • Norwegia – 25
  • Polska – 23
  • Portugalia – 23
  • Rumunia – 19
  • Słowacja – 20
  • Słowenia – 22
  • Hiszpania – 21
  • Szwecja – 25
  • Szwajcaria – 8.1
  • Ukraina – 20
  • Wielka Brytania – 20

VAT na usługi elektroniczne i IT w UE

Od 2019 roku zmieniły się zasady dotyczące opodatkowania VAT usług elektronicznych oraz usług świadczonych w sposób elektroniczny (najczęściej spotykanych wśród firm IT). Nowy system został nazwany MOSS (Mini-one-stop-shop).

Usługi elektroniczne (e-services) podzielono na 5 kategorii:
  • Dostarczanie wideo, muzyki, gier, loterii i innych gier hazardowych
  • Usługi związane ze stronami internetowymi – hostingi, magazyny online
  • Usługi programowe – na przykład usługi oprogramowania świadczone przez Internet, oprogramowanie jako usługa (SaaS), pobieranie oprogramowania antywirusowego
  • Dostarczanie zdalnego nauczania – zautomatyzowane programy zdalnego nauczania, e-podręczniki
  • Dostarczanie tekstu, obrazów i baz danych – komponenty projektowe, e-booki, subskrypcje online na serwisy książkowe, dostęp do serwisów randkowych i aplikacji, pobieranie raportów typu Statista

Usługi elektroniczne w UE bez VAT

Oprócz listy usług elektronicznych podlegających opodatkowaniu VAT w UE istnieje znacznie krótsza lista usług elektronicznych, które są zwolnione z VAT zgodnie z nowym systemem MOSS:
  • Usługi świadczone przedsiębiorstwom zarejestrowanym jako płatnicy VAT w UE
  • DVD, płyty CD, karty pamięci
  • Profesjonalne porady udzielane za pośrednictwem poczty elektronicznej
  • Tworzenie okładek lub treści do e-booków, broszur i innych materiałów literackich
  • Nauczanie online przez Internet (tylko z udziałem człowieka, zautomatyzowane oprogramowanie podlega VAT)
  • Niezależne usługi transmisji
  • Bilety na wydarzenia kulturalne „na żywo”, przedstawienia teatralne, spektakle, pokazy zakupione online

Jeśli firma świadczy usługi elektroniczne, w pewnych okolicznościach ma obowiązek zarejestrować się jako płatnik VAT. W takim przypadku przy wystawianiu faktury klientowi będącemu osobą fizyczną w UE należy zastosować stawkę VAT obowiązującą w kraju, w którym faktycznie znajduje się odbiorca usługi.

Przykład: Jesteś platformą streamingową dla e-sportu, zarejestrowaną na Cyprze. Aby świadczyć usługi transmisji i monetyzacji treści w ramach tej platformy obywatelom UE, musisz zarejestrować numer VAT. Jeśli klient ze Szwecji chce uzyskać dostęp do Twojej platformy, na fakturze należy doliczyć VAT w wysokości 25% (stawka VAT w Szwecji). Następnie firma odprowadza ten podatek za pośrednictwem systemu jednego okienka UE do skarbu Szwecji.

VAT w Wielkiej Brytanii

Od 1 stycznia 2021 roku, po zakończeniu okresu przejściowego, dyrektywy UE dotyczące VAT i Unijny Kodeks Celny przestały mieć zastosowanie do transakcji między Państwami Członkowskimi UE a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii. W odniesieniu do VAT Zjednoczone Królestwo jest teraz traktowane jako kraj trzeci, a od 1 stycznia 2021 roku stosowane są wobec niego zasady obowiązujące dla krajów trzecich.

Regulacje dotyczące VAT są generalnie bardzo skomplikowane i wymagają szczegółowego zbadania przepisów, ponieważ dyrektywy i umowy międzynarodowe przewidują wiele wyjątków, szczegółów i zastrzeżeń.


Nasz zespół z przyjemnością udzieli konsultacji w interesujących Państwa kwestiach. Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 19:00. Aby uzyskać konsultację, wyślij zapytanie za pomocą poniższego formularza lub napisz do nas na WhatsApp, Viber, Telegram.